BELİRSİZLİKTE DİREKSİYONDA KALABİLMEK

Belirsizlik, başa çıkılması en zor duygulardan biridir. Yaşamın içerisinde çözemediğimiz belirsiz durumlar zaman zaman olacaktır. Kontrol edemediğimiz bir durumu hissetmek, akışın ne tarafa gideceğini bilememek, endişeli, kaygılı ve bazen de depresif, öfkeli hissetirebilir. Küresel bir felaket olarak yaşadığımız koronavirüs ise aylardır gündemimizde en üst sırada kalmış durumda. Yaşam biçimimizi tehdit eden durumlarda, belirsizlik duygusu hissetmek elbette doğal bir süreçtir. Ve, bu duygu bizim yaşamımıza pandemi süreci ile girmedi. Bizleri asıl endişelendiren, bu sürecin küresel formatta olmasıdır. Dünya üzerinde bir çok insanın, bir çok kurumun yaşam akışını derinden etkiledi ve çoğu noktada da değiştirdi. Bu sürecin ne kadar daha bizim üzerimizde etkili olacağı ise tamamen sır gibi.

Günlük yaşamlarımızın içinde bile, bir belirsizlik her an varken, pandemi ile birlikte gelen belirsizlik daha da farklı yaşamlarımızı etkilemiş durumdadır. Belirsizlik durumlarında biz bireylerin genel olarak toleransı yok denilecek kadar azdır. Peki, biz bu süreci nasıl yönetmeliyiz? Bir tarafta bireysel olarak yaşadığımız duygu karmaşaları, planlamalarımız, hedeflerimiz, ilişkilerimiz, sorumluluklarımız, kariyerimiz gibi bir çok noktada aklımıza takılanlar varken, bir tarafta da devam etmekte olan profesyonel yaşamımız var. Bu durumlarda; sürecin bize faydalı hale gelmesi için bir takım bireysel stratejik yol haritalarımızı hazırlamalı ve ihtiyaç duyulduğunda da gerekli güncellemeleri proaktif bir şekilde devreye alarak üstesinden gelebilmeliyiz.

Aksi durumda, üzerinde çalışmadığımızda, yeteri kadar kafa yormadığımızda sürecin bizi yorması, kaygılandırması ve üzerimizde stres yaratması gayet olası bir durumdur. Bu duygular ise, bizim üzerimizde belirsizlik ile birlikte daha hızlı ortaya çıkmaktadır. Duygularımızdan ne zaman kaçmaya çalışırsak, üzerine gitmezsek, duvara fırlatılıp atılan top dinamiğinde yine bize geri dönecektir. Böyle durumlarda; önce bireysel olarak kendimizin, sonra ise yaşam alanlarımızın kontrolünü öncelikli ele alarak, keyifli ve verimli bir yaşam sergilemeyi seçmeliyiz. Yeni ve farklı yol haritaları üzerinde çalışmalıyız. Çünkü; sadece yaşamlarımız değil, ruh sağlığımız yani psikolojimiz de tehdit altında kalıyor.

Zaman zaman bireysel olarak farkında olsak da, belirsizlikle mücadele etme düşüncesi duygularımızı olumsuz yönde, yine de etkileyebilir. Bize kazandıran bakış açısında ilerlemesi için öncelikli olarak  ilk adım; 

• - Belirsizlik sürecinin bizim üzerimizde yaratan etkisini anlamak en önemli noktadır. Ne hissettirdiğini kavrayabilirsek üzerine daha kolay yürümeye başlayabiliriz. Kavrayamadığımız vakit, belirsizlikle gelen endişe, kaygı durumları ile sürekli içten içe konuşuyor olacağız. “Profesyonel yaşamım nasıl ilerleyecek, işe girebilecek miyim, ben işten çıkartılır mıyım, kariyer yol haritam ne kadar zarar görür yada nasıl etkilenir, söz verilen terfim gerçekleşir mi, hedeflerime ulaşmam ne denli mümkün” gibi bir dolu sorular ile nefes almaya devam edeceğiz. Bizim üzerimizde yarattığı etkiyi anlayabilirsek, diğer adımları yürümemiz daha kolay olacaktır.
• - Kontrol alanımızda olmayan bir çok durum olabilir yani her şeyi kontrol edemeyebiliriz fakat kendimizle ilgili neyi kontrol edebiliriz yaklaşımında bulunmak bizi pozitif olarak daha güçlü kılmaya yetecektir. Kontrolümüz altında olmayana değil, kontrolümüz altında olan yönlere odaklanarak daha az kaygılı, endişeli bireyler haline gelebiliriz. Bununla birlikte etki alanlarımıza / yapabileceklerimize odaklanmak  bize daha iyi gelecektir.
• - Her durumda, her koşulda kendimiz için en iyi versiyonu hayal etmeliyiz. Olumlu düşünce yaklaşımı ile bireysel telkinde bulunarak bu konuda yol alabiliriz. “Ben bu durumdan ne öğrendim, bana en çok öğretisi ne oldu, bu farkındalığımla yolculuğuma nasıl devam etmeliyim, bu süreci kendim için en iyi şekilde nasıl kullanabilirim” yaklaşımı bizim bu süreçte daha sakin kalmamızı ve verimli bir şekilde ilerlememize de ışık tutacaktır.
• - Yaşamımızın her bir noktasında stratejik ve alternatif aksiyon planlarımız olmalıdır. Bu yaklaşım sadece bireysel yaşamımız için değil, kurumsal yolculuğumuz için de çok büyük önem teşkil etmektedir. Üzerinde kafa yorduğumuz ya da sorumluluğumuzda olan her bir nokta için alternatifli çalışma aksiyon planlamaları hazırlandığında kendimizi daha konforlu hissedeceğiz. Mevcut devam eden işleyişte bir sıkıntı hissedildiğinde, verim alınamadığında ya da güncellenmesi gerektiğinde devreye alınacak işleyiş elimizin altında her bir detayı ile hazır bulunmalıdır. Bu da bize, koşulsuz kendimizi iyi hissetmemizi  sağlayacak olup başarıyı da beraberinde getirecektir.
• - Bir takım araştırmalara göre ise; bazı durumlardaki belirsizliklerin sağlıklı olduğuna dair yaklaşımlar da var. Bu düşüncenin arkasında yatan temel felsefe ise; merkezi sinir sistemimizi harekete geçirdiğini savunuyor. 

Bununla birlikte;

• - Sosyal ilişkilerimizden daha fazla beslenmek ve bu ilişkilere daha fazla yatırım yapmak, başkalarına da faydalı olmak bize iyi gelecektir.
• - Kişisel alanlarımızı artırmak ve rutinimize dahil etmek (yeni beceriler edinmek, bize iyi gelen faaliyet ve aktivitelerin içinde olmak) daha neşeli ve pozitif kalmamızı sağlayacaktır.
• - Duygularımızı ne olursa olsun kabul etmek, karar verirken beklentilerimizi, değerlerimizi ve hedeflerimizi de dikkate alarak değerlendirmek, özetle daha sorgulayıcı ve derin odaklanmak daha sağlıklı adımlar atmamıza fırsat sunacaktır.
• - Bireysel gelişimimizi maksimum seviyede desteklemeye yani  “kendimizi keşfetme” yolculuğunda daha fazla yatırım yapmaya devam etmeliyiz. Davranışsal yetkinliklerimizin (güçlü ve gelişim alanlarımızın) farkında olmak, bizi iş yaşamında daha başarılı ve profesyonel bireyler haline getirecektir. Aynı zamanda sorumlu olduğumuz uzmanlık alanlarımızda da (teknik ve mesleki gelişimimizde de) potansiyelimizi maksimum seviyede kullanmak üzere çaba sarf etmeliyiz.
• - Son bir nokta; birey olarak çok değerli olduğumuzu ve bu süreçte yapabileceklerimize olan enerjinin ve güvenin bizde var olduğunu unutmamalıyız.

Yaşam yolculuğunuzda karşınıza çıkan tüm belirsizliklerin üzerinden gelerek, tüm güzelliklerin sizin olması dileği ile…

Sevgilerimle,

Tuba  KARAGÖZ  SEVER                                       

GELİŞİME YOLCULUK Koçluk, Eğitim ve Danışmanlık

Koç, Mentor, Kişisel Gelişim ve Yönetim Danışmanı,  İnsan Kaynakları Danışmanı